Ταξινόμηση Κρυστάλλων & Ορυκτών

Εκτύπωση
Ταξινόμηση Κρυστάλλων & Ορυκτών

Προσεγγίζοντας ένα τόσο ευρύ θέμα όπως οι κρύσταλλοι και τα ορυκτά γενικότερα, τόσο από θεραπευτικής όσο και από καθαρά επιστημονικής/γεωλογικής πλευράς, είναι καλό να γνωρίζουμε ορισμένα γνωρίσματα όσον αφορά την ταξινόμηση των κρυστάλλων. Σε αντίθεση με την αναγνώριση των κρυστάλλων στο παρελθόν, όπου ήταν θέμα εμπειρίας αλλά και λίγο «τύχης», σήμερα πλέον ο κλάδος της γεωλογίας έχει αναγνωρίσει περισσότερα από 3.000 διαφορετικά ορυκτά, ενώ κάθε χρόνο ανακαλύπτονται και νέα.

Προχωρώντας, λοιπόν, στα είδη ταξινόμησης των κρυστάλλων, συναντούμε αρκετά κριτήρια τα οποία και θα αναφέρουμε στη συνέχεια:

Ταξινόμηση με βάση:

- Ομάδα: Κάθε ορυκτό ή κρύσταλλος ανήκει σε μια Ομάδα ή οικογένεια με παρόμοια χαρακτηριστικά. Οι ομάδες αυτές ονομαστικά είναι:

1. Αρσενίδια

2. Βορικά ορυκτά

3. Ανθρακικά ορυκτά

4. Αλογονίδια

5. Αυτοφυή στοιχεία

6. Νιτρικά ορυκτά

7. Οξείδια

8. Φωσφορικά ορυκτά

9. Πυριτικά ορυκτά

10. Θειϊκά ορυκτά

11. Σουλφίδια

12. Υδροξείδια

 

- Κλίμακα Μος: Το 1812, ο Γερμανός Ορυκτολόγος Φρίντριχ Μος κατέταξε 10 ορυκτά σε μια κλίμακα 10 θέσεων, με κριτήριο τη σκληρότητα των ορυκτών. Σε αυτή την κλίμακα, κάθε ορυκτό μπορεί να χαραχτεί μόνο από τα ορυκτά που το ακολουθούν. Αυτή η μέθοδος κατάταξης, που έχει υιοθετηθεί από τους επιστήμονες και ισχύει μέχρι και στις μέρες μας, ξεκινά από το πιο μαλακό ορυκτό και καταλήγει στο πιο σκληρό. Ενδεικτικά, αναφέρονται τα ορυκτά που χαρακτηρίζουν την κλίμακα:

1. Τάλκης

2. Γύψος

3. Ασβεστίτης

4. Φθορίτης

5. Απατίτης

6. Άστριος

7. Χαλαζίας

8. Τοπάζι

9. Κορούνδιο

10. Διαμάντι

- Πυκνότητα: Δείχνει το βάρος του ορυκτού σε σχέση με ίσο όγκο νερού.

 

- Σχισμός: Δείχνει την έκταση που μπορεί να «σχιστεί» ένα ορυκτό, ανάλογα με την πίεση που θα του ασκηθεί (Διακρίνεται σε: τέλειο, σαφή, ασαφή και ανύπαρκτο).

 

- Θραυσμός: Όπως και στο σχισμό, μόνο που σε αυτή την περίπτωση αποτυπώνεται το είδος των διατομών του ορυκτού που θραύστηκε (διακρίνεται σε: ακανόνιστο, κογχοειδή, οδοντωτό ή ακανθώδη).

 

- Χρώμα: Ίσως ο πιο κοινός και άμεσος τρόπος αναγνώρισης των ορυκτών - αποτελεί καίριο στοιχείο τους, αν και μερικά εξ' αυτών αλλάζουν χρώμα όταν έρχονται σε επαφή με άλλα στοιχεία (π.χ. νερό, αέρας κτλ). Επίσης, εδώ γίνεται και διαχωρισμός μεταξύ αδιαφανών, ημιδιαφανών ή διαφώτιστων και αδιαφανών ορυκτών, ανάλογα με το αν και πόσο μπορούν να διαπεραστούν από φως.

 

- Λάμψη: Χαρακτηρίζει τη λαμπρότητα της επιφάνειας του κρυστάλλου ή του ορυκτού, και οι επιμέρους χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιούνται είναι:
Υαλώδης, Αδαμαντώδης, ρητινώδης, μαργαριτώδης, Μεταξώδης, Ελαιώδης και γεώδης.

 

- Κρυσταλλικό Σύστημα: Αναφέρεται στο σχήμα που έχουν οι κρύσταλλοι, σύμφωνα με το οποίο μπορούν να χωριστούν σε 7 κύριες κατηγορίες:
α) Κυβικό (π.χ. αλάτι)
β) Μονοκλινές (π.χ. γύψος)
γ) Τρικλινές (π.χ. κυανίτης)
δ) Τετραγωνικό (π.χ. ρουτίλιο)
ε) Ορθορομβικό (π.χ. βαρίτης)
στ) Εξαγωνικό και Τριγωνικό (π.χ. χαλαζίας)

 

- Όψη: Περιγράφει το πως φαίνονται τα ανεπεξέργαστα ορυκτά. Οι κατηγορίες που μπορούμε να συναντήσουμε εδώ είναι:
α) Βελονοειδής
β) Λεπιδοειδής
γ) Δενδριτική
δ) Φυλλοειδής
ε) Άμορφη
Στ) Νεφροειδής
η) Πλακοειδής

 

Τέλος, υπάρχουν και κάποιοι περισσότερο τεχνικοί τρόποι ταξινόμησης όπως η φωταύγεια (το χαρακτηριστικό φως που εκπέμπει ένας κρύσταλλος ή ορυκτό αν εκτεθεί σε υπεριώδη ακτινοβολία ή ακτίνες Χ), η Γραμμή Σκόνης (το χρώμα που παίρνει ένα ορυκτό όταν κονιορτοποιείται), ο Χημικός Τύπος ή σύμβολο (η χημική ένωση που είναι μοναδική για κάθε ορυκτό) και η Σκληρότητα (βλ. Κλίμακα Μος).